Minna yin tòdaho de to agbegbe he to ṣẹnṣẹn pẹpẹ (Middle Belt) Otò Naijilia tọn. Nudi gbẹtọ sọha 304,113 wẹ to finẹ to owhe 2007. Ewọ wẹ yin tatọ́-tẹnnọ Ayimatẹn Niger Tọn he yin dopo to ayimatẹn gban-atọ́n-nukun-dopotọ́ (36) Naijilia tọn lẹ mẹ. E bẹ ogbẹ́ akọ̀ tọn voovo awè hẹn ehelẹ wẹ: Nupenu lẹ po Gwari lẹ po hẹn.

Minna
city
OtòNaijilia Jlado
Capital ofAyimatẹn Niger Tọn Jlado
Located in the administrative territorial entityAyimatẹn Niger Tọn, Northern Region, North-Western State Jlado
Located in time zoneUTC+01:00 Jlado
Coordinate location9°36′50″N 6°33′25″E Jlado
Twinned administrative bodyDakhla Jlado
Map
Minna, Ayimatẹn Niger Tọn, Owhé Gandudu tọn

Whenuho jlado

Dodinnanu dòkunkun tọn (Archaeological evidence) hẹnmẹ lẹndọ lẹdo lọ e ko yin finọtẹn de to nudi owhe 47,000 kavi 37,000 lẹ die. Aṣa Malenu lẹ tọn lìn biọ Minna gbọn aliho ajọ́wiwa tọn mẹhe wa sọn lẹdo Sahara tọn mẹ lẹ to godo mẹ podọ sinsẹnhọ Malenu lẹ tọn lẹ to kamẹ̀-gomẹ̀ to tòdaho lọ mẹ gọna Sinsẹnhọ Daho Minna tọn (Minna Central Mosque) po titobasinanu Malenu lẹ tọn susu lẹ taidi Islamic Education Trust, Minna, Muslim Students Society of Nigeria - Minna Area Council (MSSN-MNAC), Da'watu-Ilallahi-Wa-Rasulihi Association (DAWRA), po mọmọ po. Yè nọ yìn Osẹ́n Ṣalia (Sharia Law) tọn to finẹ. Sinsẹn Klistiani tọn wẹ yin sinsẹn awetọ he suhugan mẹhe nọ nọ̀ Ayimatẹn Niger Tọn lẹ nọ hodo podọ delẹ to ye mẹ wẹ, Faith Church, Grace Baptist Church, Sọṣì Nupe Kalvari tọn lẹ, Sọṣì Anglican tọn lẹ, Sọṣì ECWA tọn lẹ, Sọṣì Baptist tọn lẹ, Sọṣì Victory Christian tọn, Sọṣì Apostolic tọn Lọ po devo devo lẹ po. Minna wẹ togán awhànzọnwatọ dai tọn, Gen. Ibrahim B. Babangida po Tatọ́ Ayimatẹn tọn (Head of State) Gen. Abdulsalami Abubakar po wá sọn. Dr. Mu'azu Babangida Aliyu wẹ yin ayimatẹngán Ayimatẹn Niger Tọn dai tọn, e sẹ̀n na owhe ṣinantọ̀n (sọn 2007 jẹ 2015).

Ninọmẹ aimẹ tọn jlado

Tito Ajọwiwa tọn jlado

 
Glèsi lẹ to kọlẹ sọn lẹ́sì-glè mẹ to lẹdo Sabon Daga tọn mẹ to Minna, ayimatẹn Niger tọn.

Sékan, abọ̀kún, gbadó po dotẹ́ po wẹ yin jinukún tọ́ntlọ́ngbọ́n he nọ wa sọn todaho lọ mẹ. Tevi lọsu sọ nọ yin dido gbọn filẹpo to finẹ ga. Ninọmẹ lẹdo lọ tọn sọ nọgodona tito oyìn-jọ́-wiwa, ahàn dida, amí shea nut tọn dida po sika kùnkùn po tọn. Ajọ́watọ nuzinzán kleunkleun he nọ disà ganji lẹ tọn nọ sà adí lẹ, nuzinzán yọpọvu tọn lẹ, amasìn lẹ po mọmọ po sọyi to finẹ. Azọ́nwhé he nọ wa anazọ́n nuzinzán whégbè tọn lẹ tọn he to Minna lẹ bẹ dehe nọ yi ayú zan lẹ po dehe nọ yi ogàn do wa anazọ́n lẹ hẹn.

Tẹnsẹnamẹnu jlado

 
Tẹnsẹnamẹnu delẹ to Minna

Alihogbó lẹ sọn todaho he lẹdo Minna pe lẹ biọ tòdaho lọ mẹ. Tatọ́-tẹnnọ̀ tògbo lọ tọn, Abuja, ma yi hugan nudi kilomẹtlu 150 poun do dẹn do Minna.Pínpan-gàn lẹ sọn tòdaho Kano tọn to Agéwaji po Ibadan po Awọnlin po to hùwaji, biọ Minna. Agàhún-glintẹn sọ tin to Minna.

Wepinplọn po Agbasalilo po jlado

Nọtẹn nupinplọn tọn susu lẹ wẹ tin to Minna, delẹ to ye mẹ wẹ: Fati Lami Abubakar Institute for Legal and Administrative Studies, The Federal University of Technology Minna, Niger state school of health, Niger state school of nursing and Midwifery, Niger state university of Education gọna devodevo lẹ. Gọna wehọmẹ daho lẹ taidi; Father O'Connell Science College, Minna, D.S.S Limawa, Kowa Schools, El-Bethel Academy, Jocis Schools, Hilltop Model School, Mypa schools, Himma international school, Police secondary school, El-Amin International School, FOMWAN Schools, New Horizon College, Divine Excellence International Schools and Brighter International Schools, gọna devo devo lẹ. Wehọ he yin sislẹ enẹlẹ wẹ yin dehe yin tọ́ntlọ́ngbọ́n to Minna lẹ. Dòtowhé pẹvi pẹvi lẹ gọna dòtowhé daho he nọ namẹ nukunpedomẹgo gigọ de po sọ tin to Minna ga.

Wehọmẹ Alavọ tọn lẹ jlado

  • Federal University of Technology Minna
  • Niger State College of Education
  • School of Nursing and Midwifery
  • New Gate Science and Technology
  • Niger State Polytechnic

Yẹdide-sẹdotẹn jlado

Sọ Pọ́n jlado

Alọdlẹndonu lẹ jlado