Adeniji Adele

Ahọlu Musendiku Buraimoh Adeniji Adele II KBE (azán wiatọ̀ntọ Abọ̀húsun owhe 1893 tọn jẹ azán wiawetọ owhe 1964 tọn) yin Ahọlu Awọnlin tọn (Ọba of Lagos) sọn azán tintan Kọyànsun owhe 1949 tọn jẹ azán wiawetọ Liyasun owhe 1964 tọn.

Adeniji Adele

Otàn gbẹzan etọn tọn

Adele yin jiji to owhe 1893 gbọn otọ́ etọn Buraimoh Adele po Onọ̀ etọn Moriamo Lalugbi po dali. Otọ́gbo etọn wẹ Ahọlu Adele Ajodun E plọnnu to wehọmẹ dokọtọn Holy Trinity Primary School he tin to Ebutte-Ero, enẹgodo wẹ e yì wehọmẹ daho CMS Grammar School to Awọnlin. To whenu e fó wehọmẹ godo, E yì plọn azọ́n aigba jijlẹ tọn. To azọ́n lọ fifo godo, e yin didohlan Ayimatẹn Kano tọn nado yì wazọn taidi aigba-jlẹtọ de. E wazọn po aigba-jlẹtọ he tọ́n sọn otò Cameroon tọn mẹ lẹ po to wẹkẹwhan tintan whenu. To 1920, Ahọvi Adeniji Adele hodo kọmẹ-gán Amodu Tijani Oluwa yì otò London tọn mẹ nado yì dọho gándo whẹho aigba Oluwa tọn ji to ogbẹ́ he nọ yin Privy Council nukọn. Kọmẹ-gan Amodu Tijani du to whẹho lọ ji. Whenu pẹde godo, Adele wazọn to akuẹsẹdotẹn bo sọ lẹzun ogán to finẹ to 1937. E mọ gigopanamẹnu daho Commander of the order of the British Empire yí to 1956 po Knight of the Order of the British Empire po to 1962 gbọn ahọsi glẹnsi tọn dali.

Tonudidọ po Nuhahun etọn lẹ po

Ahọlu Adele II nọ̀ godo na tonudọgbẹ jọja lẹ tọn he nọ yin Nigerian Youth Movement, E sọ yin dopo to ogbẹ́ ovì Oduduwa tọn lẹ mẹ he nukọntọ etọn yin Obafemi Awolowo. Tonudọgbẹ he e kọnawudopọ hẹ ehe jẹagọ do tonudọgbẹ he to aṣẹpa to whelọnu NCNC/NNDP he yin didoayi to owhé Docemo tọn gbe gbọn Herbert Macaulay dali. Tonudọgbẹ NNDP jeagọ do Ahọlu Adele nado jẹ Ahọluzinpo ji na e ma tọ́n sọn kúnkan Dosunmu tọn mẹ wutu, ehe hẹn yé ze oho lọ yi whẹdọhọsa nado glọnalina hunwhẹ jẹgbakun zize dó ota na ẹn tọn. Jlọjẹ he Ahọlu Adele dó nado jẹ gánzinpo ji yin godonọna gbọn ogbẹ́ Judicial Committee of the Privy Council dali to Glẹnsi tomẹ to owhe 1957.