Adegoke Adelabu
Gbadamosi Adegoke Adelabu he yin jiji to azán atọ̀ntọ Zósun 1915 tọn mẹ to otò Naijilia tọn mẹ. Eyin tohodọtọ de podọ Mínísítà dai tọn De na adọkunnu po nuhe nọ hẹngbẹdudu wa na otò Naijilia tọn sọn Alunlunsun 1955 tọn jẹ Alunlunsun 1956 tọn, enẹgodo wẹ e lẹzun ògán agọjẹdomẹtọ lẹ tọn to azọnwhe ahọlu tọn fie ye sọ nọ sọ tonudidọ te to wheyihọwaji tòdaho lọ tọn to gbẹwhenu etọn. Eyin yinyọnẹn to Togbo lọ blebu mẹ na vivẹnudido etọn po nuwiwa he mẹde ma sọgan wọn he e basi to otò Naijilia tọn mẹ. Adelabu yi wehọmẹ Government College Ibadan tọn. E sọ lẹzun ajọwatọ to whenue eyi wehọmẹ po godo. E wa hẹn ọgbẹ etọn bú to nujijọ ylankan madonukun gbẹduhun tọn de mẹ to owhe pede godo to whenuena Naijilia yi mẹdekannujẹ sọn Togan mẹhẹngannugannu tọn Bliteni tọn si.
Adegoke Adelabu | |||
| |||
Nudọnamẹ Mẹdetiti Tọn | |||
Jijizan | 3 Zósun 1915 | ||
Okúzán | 25 Whejisun 1958 |
Bejẹeji gbẹsan etọn tọn
jladoAdelabu he yin vijiji dó whẹndo Sanusi Asiyanbi po Awujọla Adelabu po tọn mẹ to owhe 1915. Onọ Adelabu tọn wẹ yin asi awetọ́ na Sanusi, ṣigba eku to ojlẹ pevide godo he e ji Adegoke godo, ehe wẹ zọn bọ nafẹ etọn yìí hẹn. E yi wehọmẹ nupinplọn dokọnu tọn CMS tọn he tin to Kudeti to tohomẹ Aimatẹn Ibadan tọn sọn 1925 jẹ 1929, bọ e plọnnu bo fo ohọ ẹnẹtọ po àtóntọ́ po (Standard IV and V) to CMS Central mẹ. Nugbo wẹ dọ malenu wẹ ewọ po whẹndo etọn po, ṣigba nafẹ etọn he dè enọ sẹẹ do wehọmẹ sinsẹn basitọ Klistiani lẹ tọn to tòdaho Ibadan tọn mẹ, bọ e yi gbedewema de he zọn bọ e sọgan yí wehọmẹ CMS tọn. Èyí wehọmẹ Government College tọn to tòdaho Ibadan tọn to 1931 jẹ 1936 taidi wehọmẹvi anadenawehọmẹvigbẹ yatọ etọn lẹ. To owhe 1936 tọn mẹ Adelabu biọ Wehọmẹ Yaba Higher College tọn mẹ, enẹgodo, e mọ gbedewema wehọmẹ yiyi mazankuẹ tọn de yi sọn azọnwhe AUC nado plọnnua gando weyinyọnẹn ajọwiwa tọn go. E ma dẹn bọ e ton sọn wehọmẹ to osun ṣidopotọ godo na whenue ye na ẹn wehọmẹ yiyi mazankuẹ tọn lọ. Dopo to azọnyọnẹntọ he ko yọnẹn dai to azọnwhe koko tọn he sọ yin ogàn daho to azọnwhe AUC tọn na ẹn azọn nado yin mẹhe bọdo azọntọgan azọnwhe he tin to Ibadan tọn go. To whenue e jẹ finẹ godo, eze afọdide he na zọn bọ azọnwhe koko tọn lọ nado nọ to koko to aliho vonọtaun de tọn mẹ, afọdide ehe wẹ zọn bọ yé vọ zee daga dogọ bọ e lẹzun alọgọna anadenanutọ nusisa tọn. Adelabu tọn sọn azọnwhe AUC tọn to owhe 1937 nado ze azọnwhe koko tọn edetiti tọn doia. To madẹnmẹ e tọnta ganji to àjọ koko tọn etọn mẹ. To whenuena e wa lẹzun yinyọnẹn ganji to azọn etọn kọn godo wẹ e wa jẹ Ahọlu zọn din ju. E wa lẹzun ògán na nukunpedo glezọn go tọlẹ tọ to owhe 1939. Evọ lẹkọyi azọnwhe AUC tọn bo wazọn hẹ ye kaka jẹ owhe 1945, Adelabu wa gbẹazọndai to whenuena mẹplọntọ etọn to azọn lọ kọn je bọ yin Richardson Adelabu gbẹazọndai.
Enẹgodo e bẹ akuẹ he e ko mọ lẹpo plidopọ bo bẹ ajọ Sekanfun tọn dé jẹeji po Levantine po to tòdaho Ibadan tọn mẹ.